Fleur heeft Diana nodig om haar dagritme vol te houden

Diana Vogels heeft altijd al iets met gebarentaal gehad. Haar broertje heeft dyslexie en in het speciaal onderwijs dat hij volgde, werd veel gebruikgemaakt van gebarentaal als ondersteuning. Veel later, toen zij inmiddels al jarenlang werkzaam was als manager bij een supermarkt, kreeg Diana in haar winkel te maken met een dove collega en met slechthorende cliënten van dagbesteding Aspergeakker. Het wakkerde haar toch al sluimerende belangstelling aan. Toen zij het na een overplaatsing niet meer zo naar haar zin had, solliciteerde zij bij Ipse de Bruggen naar een functie bij Centrum Campus in Zoetermeer. Hier wonen (jong)volwassenen met een verstandelijke beperking en een gehoorbeperking. Inmiddels zijn we anderhalf jaar verder en heeft ze het erg naar haar zin: “We ondersteunen bewoners veelal bij gewone, dagelijkse dingen. We zorgen voor een dagritme en stimuleren bewoners in hun zelfstandigheid. Ik had altijd al als motto dat ik het verschil wil maken. Daarvoor krijg ik hier alle ruimte.”

Puzzelstukjes

“Tijdens het sollicitatiegesprek vielen eigenlijk alle puzzelstukjes op hun plek. In de afgelopen jaren was mijn werk als supermarktmanager steeds meer om cijfers en targets gaan draaien, en minder om mensen. In Centrum Campus staan die weer centraal. Bovendien mag ik hier werken met een doelgroep die mij na aan het hart ligt. De verschillen tussen bewoners zijn groot, zowel qua type beperking als qua behoefte en niveau. De een heeft bijvoorbeeld veel structuur nodig, terwijl de ander heel zelfstandig is. In de ene groep leggen we meer nadruk op de ondersteuning bij dagelijkse bezigheden, en in de ander bijvoorbeeld op sociaal gedrag. Die diversiteit van bewoners is één van de leukste dingen van dit werk. Ik vind het belangrijk dat zij allemaal voelen dat zij er mogen zijn.”

Gevoelig voor enthousiasme 

Eén van die bewoners is Fleur, een levendige jonge vrouw van 23 jaar die graag veel vertelt, aldus Diana: “Fleuris heel goed in gebarentaal en zal me altijd helpen om mijn eigen gebaren te verbeteren. Voor haar werk bij dagbesteding Aspergeakker hoef ik haar nooit aan te sporen, maar ze vindt het wat moeilijker om invulling te geven aan haar vrije tijd. Dan hangt ze op de bank voor de tv of zit ze op haar telefoon. Ik probeer haar dan te porren voor een wandelingetje, of voor één van de vele activiteiten die wij samen met vrijwilligers organiseren: een knutselavond, een toneelspelletje of een beauty-avond. Meestal is ze wel gevoelig voor een beetje enthousiasme, en dan doet ze mee. Op woensdag gaat ze tegenwoordig oefenen op de andere groep, om te kijken of ze wellicht kan doorstromen. Ze helpt dan bijvoorbeeld met tafeldekken of koken, en ze leert zelfstandig boodschappen te doen met behulp van pictogrammen. Het is mooi om te zien dat ze zulke stappen zet.”

Kennismaking met dovencultuur

Als je dit werk wilt doen, hoef je geen gebarentaal te kunnen, maar je moet het wél willen leren, stelt Diana: “Zelf heb ik inmiddels twee cursussen gevolgd, en we faciliteren dit ook voor andere collega’s en voor werkomgevingen van bewoners. We zien het als onze missie om mensen iets te leren over de dovencultuur, zodat zij zich bewust worden van wat het betekent om slechthorend of doof te zijn. Een functioneringsgesprek zonder tolk, bijvoorbeeld? Een absolute no-go! Stel je maar eens voor dat je in het Chinees een instructie krijgt en dat men dan verwacht dat je meteen begrijpt wat je moet doen. Niet dus. Dankzij gebarentaal kunnen wij hier met elkaar praten over wat bewoners beweegt, of het nu over basale informatie gaat of over meer diepgaande gesprekken. Welke invloed heeft jouw gedrag op jezelf of op de ander? Wat komt er allemaal bij kijken als je gaat werken of als je voor jezelf wilt zorgen? Wat wil je wel en niet in relaties en hoe bespreek je dat met de ander? Naast allerlei praktische vaardigheden proberen wij ze ook te helpen om tot verstandige keuzes te komen. Die ontwikkelruimte géven we niet alleen bij Ipse de Bruggen, die heb ik ook zelf gekregen. Als je wilt groeien, krijg je hier de kans.”